Ważne, ciekawe, interesujące – co się u nas dzieje

treść strony

Zdobądź znak jakości – 21. edycja konkursu ELL!

Rozpoczęła się kolejna, 21. edycja konkursu European Language Label. Zapraszamy do składania wniosków. Nabór trwa do czerwca 2022 r.

  • fot. ELL

European Language Label (ELL) to wyróżnienie za innowacyjne techniki kształcenia, promujące osiągnięcia w nauczaniu języków obcych. Certyfikat jest przyznawany przez Komisję Europejską od 1998 r., w Polsce – od 2001 r. Od 2015 r. obowiązuje jedna kategoria konkursowa: nagradzane są projekty językowe realizowane pod opieką koordynatora w instytucji edukacyjnej. Do udziału w konkursie zaproszeni są koordynatorzy realizujący projekty w szkołach, na uniwersytetach, w przedszkolach, szkołach branżowych, szkołach prywatnych i instytucjach wspierających edukację językową (m.in. fundacjach, domach kultury, bibliotekach, muzeach). Zgłaszane działania projektowe mogą być dofinansowane w ramach Erasmusa+ lub innych programów edukacyjnych. Nie jest to jednak warunek – projekty nie muszą otrzymywać finansowania z żadnych źródeł.

Jak złożyć wniosek? Poprzez stronę www.ell.org.pl, która jest też źródłem dokładnych informacji o konkursie. Nabór wniosków trwa od marca do czerwca 2022 r.

MŚ: W 2021 r. po raz 20. przyznano European Language Label, czyli europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych. Co właściwie oznacza innowacyjność w nauczaniu języków?
HK: Ten znak niekiedy określa się symbolem innowacyjności lub po prostu jakości, przy czym obie te cechy są raczej środkiem do celu, a nie celem samym w sobie. W nauczaniu języka obcego nie chodzi przecież o to, w jaki sposób go opanujemy, ale o to, by go poznać. By z jego pomocą żyć i załatwiać codzienne sprawy. To ważne, aby uczący się i nauczyciele rozumieli, że celem nauki nie jest zrozumienie języka jako systemu, ale komunikacja z ludźmi, współdziałanie.

Jak to pogodzić ze szkolnym systemem nauczania, w którym często na pierwszy plan wysuwają się sprawdziany?
Egzamin też nie jest celem samym w sobie, choć na pewnym etapie życia ucznia wydaje się najistotniejszy. Ale przecież egzaminu nie zalicza się, by mieć zdany egzamin. Ja też nie robiłam habilitacji czy profesury, by cieszyć się tytułem, ale by móc samodzielnie rozwiązywać problemy, które są dla mnie ważne.

To widać w projektach nagradzanych ELL?
Widać w nich wyraźnie, że język obcy służy np. odkrywaniu interesujących faktów z geografii, historii czy biologii. Projekty często dotyczą badania historii własnej okolicy, czasem botaniki czy zoologii. Na pierwszym planie zamiast zdobywania ocen jest mierzenie się z wyzwaniami. To też odsuwa uwagę od rywalizacji.

Która jest wpisana w szkolne życie.
Niestety. Testy i egzaminy pokazują, że ktoś zrobił coś lepiej, ktoś gorzej. Budują hierarchię, prowokują do porównywania się. W projektach zgłaszanych do ELL nie ma rywalizacji, jest praca zespołowa. Najwyżej oceniane są projekty, w których uczestnicy sobie pomagają. Ty potrafisz zrobić stronę internetową, ja lepiej się czuję w rozmowach z ludźmi – zatem podzielmy się pracą.

We wspólnym działaniu motywacja do nauki jest większa?
Jeśli człowiek nie musi czegoś robić, z natury rzeczy wykazuje większy entuzjazm. To nie są projekty od początku do końca wymyślone przez nauczycieli. Oni mogą dawać sugestie, ale pomysł i rozwiązanie problemu leżą po stronie uczniów. Czy wykorzystają nowe technologie? Czy porozmawiają z kolegami z innych krajów, może z dziadkami lub rodzicami? Uczniowie mają wiele możliwości, a przy tym żadnego obowiązku, co tylko motywuje ich do działania.

Wykorzystanie nowych technologii to jeden z priorytetów ELL, związany z wyzwaniami pandemicznego świata. Można dziś uczyć języka bez narzędzi IT?
Pewnie można, ale czy warto? My mogłybyśmy się spotkać, ale wygodniej jest nam rozmawiać przez telefon. Dziś wykorzystanie nowych technologii w nauce języka jest równie oczywiste – nie tylko wygodne, ale często niezbędne (w przypadku nauki zdalnej), a także atrakcyjne, zwłaszcza dla młodego pokolenia.

Innym priorytetem ELL jest promowanie równości poprzez naukę języków obcych. To też widać w projektach?
W udział w projektach wpisany jest kontakt z ludźmi, czasem z obcokrajowcami, co ma siłę przełamywania stereotypów. To dowód na to, że nauka języków prowokuje do krytycznego myślenia. Za przykład niech posłuży jeden z projektów realizowanych na pograniczu. Jego uczestnikom, uczniom wyższych klas szkoły podstawowej, udało się przełamać bariery. Sprawdzali księgi gminne, rozmawiali z rodzicami, dziadkami, wreszcie z dziećmi należącymi do mniejszości narodowych. Było to możliwe dzięki znajomości języka obcego. Jak widać, może on nam służyć również do rozwoju relacji międzyludzkich.

A nauczyciele co wynoszą z tych projektów?
Ciekawe jest to, że widzą swoich uczniów w innych sytuacjach niż te na co dzień w klasie. Dowiadują się o nich rzeczy, których się nie spodziewali, albo odkrywają w nich nowe, zdarza się, że nieoczywiste talenty. Poszerzają też perspektywę pracy, bo przy projektach często muszą współpracować z nauczycielami innych przedmiotów. Zaczynają dostrzegać, że nie są to działki, które uprawia się osobno, nie patrząc na to, co się dzieje u sąsiada. Istotą programu European Language Label jest właśnie współdziałanie.

Publikacje na 20-lecie ELL w Polsce
Zestawienie wszystkich projektów nagrodzonych na przestrzeni dwudziestu lat w konkursie European Language Label znajduje się w specjalnej, jubileuszowej publikacji, która ukazała się w kwietniu br. nakładem Wydawnictwa FRSE. Komplet informacji o laureatach znaleźć można również na: ell.org.pl/laureaci. Już teraz dostępna jest publikacja laureatki Nagrody specjalnej z okazji 20-lecia ELL w Polsce – Katarzyny Žák-Caplot, realizującej projekty językowe w Muzeum Warszawy. „Warszawa dla początkujących, czyli sensoryczny kurs dla młodych przewodników z elementami historii, kultury i języka polskiego jako obcego” to rezultat projektu wyróżnionego ELL w roku 2020. Książka dostępna jest też na: frse.org.pl/czytelnia/warszawa-dla-poczatkujacych.

Zainteresował Cię ten tekst?
Przejrzyj pełne wydanie Europy dla Aktywnych 1/2022: