Sojusz ArQus

Uniwersytet Wrocławski jest od 2020 roku członkiem sojuszu ArQus, który w 2018 roku był jednym z najlepiej ocenionych przez komisję konkursową w Brukseli. Rektorzy dziewięciu uczelni partnerskich zlokalizowanych w stolicach regionów podpisali Open Mobility Agreement, co oznacza możliwość wymiany dla studentów i pracowników pomiędzy wszystkimi szkołami należącymi do konsorcjum we wszystkich dziedzinach, bez potrzeby zawierania dodatkowych umów.

Celem sojuszu jest zaprojektowanie, przetestowanie i wdrożenie innowacyjnego modelu współpracy międzyuczelnianej oraz stworzenie zintegrowanego otwartego Uniwersytetu Europejskiego. Partnerstwo skupia się również na trzech wyzwaniach przyszłości: zmianach klimatycznych i zrównoważonym rozwoju, transformacji cyfrowej i sztucznej inteligencji oraz europejskiej tożsamości i dziedzictwie. W tym ostatnim kontekście dla uczelni partnerskich bardzo istotne jest promowanie różnorodności językowej.

Instytucje partnerskie:

• University of Granada (Hiszpania)
• University of Graz (Austria)
• Leipzig University (Niemcy)
• Université Claude Bernard Lyon 1 (Francja)
• Maynooth University (Irlandia)
• University of Minho (Portugalia)
• University of Padua (Włochy)
• Vilnius University (Litwa)
• Uniwersytet Wrocławski (Polska)

Dofinansowanie: 14,4 mln euro

Rozmowa z dr hab. Patrycją Matusz, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego, prorektorką ds. projektów i relacji międzynarodowych

Model współpracy, który wdrażacie Państwo w sojuszu, ma być podstawą europejskiego uniwersytetu XXI wieku. Co to oznacza? 
Współpraca w wielonarodowym zespole, reprezentującym różne kultury i tradycje organizacyjne, jest bez wątpienia wyzwaniem. Jednak codzienna praca pozwala budować przestrzeń kooperacji, która dla wszystkich partnerów sojuszu ArQus jest priorytetem. Mam przekonanie, że wszyscy jesteśmy zgodni, że European University Alliance jest projektem przyszłości, który pozytywnie wpłynie na rozwój naszych uniwersytetów. Dodatkowo program współpracy, który jako sojusz ArQus przygotowaliśmy na najbliższe lata, jest bardzo ambitny. Koncentrujemy się na kilku głównych obszarach tematycznych, takich jak: Climate Change & Sustainable Development, Artificial Intelligence & Digital Transformation, European Identity & Heritage, wokół których budujemy wiele aktywności. Budujemy również Community of Practice, które łączą przedstawicieli różnych grup tworzących wspólnotę uniwersytecką: naukowców, pracowników administracji, doktorantów, studentów, działających w obszarze dydaktyki, mobilności, wspólnych działań naukowych.

Struktura sojuszu ArQus jest złożona, ale dzięki temu angażuje wszystkie grupy tworzące wspólnotę akademicką. Decyzje strategiczne podejmuje Rada Rektorów (Rector’s Council), bieżące decyzje operacyjne podejmowane są przez Radę wykonawczą (Executive Council), którą tworzą prorektorzy ds. umiędzynarodowienia. Aktywności podzielone są tematycznie i nadzorowane przez trzy rady: Education Board, Resarch and Innovation Board oraz Societal Engagemnt Board. Każda rada składa się z wielu grup roboczych, które realizują zdania tematyczne (working groups). Studenci, którzy są ważnym partnerem tworzącym sojusz, są zorganizowani w ramach ArQus Student’s Council. Dodatkowo sojusz jest wspierany przez International Advisory Board, złożony z uznanych ekspertów zajmujących się szkolnictwem wyższym.

Model, który przyjęliśmy w ArQus, jest modelem partycypacyjnym, starającym się włączyć jak najwięcej członków naszych uniwersytetów w tworzenie tego projektu przyszłości. 

Jakie są specjalności naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego? Na czym skupiają się w swojej pracy badawczej i dydaktycznej i jaką wyjątkową wartość wnoszą do sojuszu? 
Jak już wspominałam, ArQus to trzy obszary tematyczne: Climate Change & Sustainable Development, Artificial Intelligence & Digital Transformation, European Identity & Heritag. Naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego włączają się we wszystkie działania, zarówno dydaktyczne, jak również badawcze. Na uwagę zasługuje nasza aktywności w działaniach skierowanych do studentów (organizacja Summer Schools) oraz doktorantów (organizowaliśmy Career Week for PhDs). Włączamy się również w działania zmierzające do wzmacniania współpracy uczelnianej administracji, tak aby wymieniać dobre praktyki organizacyjne.

Wrocławscy naukowcy są również bardzo aktywni w Research and Innovation Board, która aplikuje o środki europejskie na wzmacnianie współpracy naukowej.

Dla kogo przeznaczony jest program stypendialny ArQus Talent Scholarship Fund, jakich studentów wspiera? 
W pierwszej edycji tego konkursu o stypendium Arqus mogły się ubiegać osoby, które kandydowały na studia licencjackie, magisterskie i doktorskie. Warunkiem przyjęcia aplikacji konkursowej było otrzymanie akceptacji na wybrane studia w jednej z uczelni konsorcjum ArQus. Ze względu na ograniczone środki została przyjęta zasada, aby w każdej uczelni partnerskiej znalazła się przynajmniej jedna osoba z tym stypendium. Już w pierwszej edycji konkurs cieszył się wielkim powodzeniem i na każdy poziom studiów było około 100 aplikacji. Ostatecznie na naszej uczelni w roku akademickim 2023/2024 rozpoczął studia obywatel Wietnamu na kierunku Komunikacji Wizerunkowej, a obywatelka Polski rozpoczęła studia w naszej Szkole Doktorskiej na kierunku Psychologii.

W tym roku przy utrzymaniu tych samych ogólnych zasad przyjęto, że konkurs przeznaczony jest dla osób ubiegających się o przyjęcie na studia magisterskie w jednej z uczelni konsorcjum i podobnie konkurs cieszy się wielkim powodzeniem. Komisja konkursowa otrzymała bardzo dużo aplikacji i co należy podkreślić z dumą – po Granadzie i Padwie nasza uczelnia była najczęściej wybieraną przez kandydatów/kandydatki na studia magisterskie.

A na czym polega program podwójnego dyplomowania „ArQus Multiple Master’s Degree Programme in Translation”? 
Nasza uczelnia w listopadzie 2023 roku dołączyła do pozostałych uniwersytetów konsorcjum, które dwa lata wcześniej podpisało porozumienie o utworzeniu wspólnego programu kształcenia na poziomie studiów magisterskich z zakresu tłumaczeń. Kandydaci ubiegający się o udział w tym programie wybierają sobie ścieżki studiowania – co najmniej dwa różne uniwersytety, czym też definiują wybór języków studiowania. Ze strony Uniwersytetu Wrocławskiego w projekcie uczestniczy Instytut Filologii Romańskiej. Należy podkreślić, że program ten, który umożliwia otrzymanie po jego zakończeniu dwóch dyplomów, promuje również wielojęzyczność, a dla całego sojuszu pielęgnowanie i promowanie różnorodności językowej jako bogactwa tożsamości europejskiej jest ogromnie ważne.

Rozmawiała: Dorota Kruszewska